Aurel Plasari tregon lidhjen e familjes së tij me komunizmin

Aurel Plasari ka reaguar pas disa aludimeve për lidhjet e familjes së tij me komunizmin.
Ja çfarë shkruan Plasari:

“Zhgani i shokëve enveristë, sa herë nuk ndërhyjnë dot në debatin e sotëm politik, rihedhin në qarkullim ndonjë përrallëz të shfaqur përsëri edhe këto dy-tri ditëve të fundit: Aurel Plasari qenkësh i biri i Ndreçi Plasarit, i cili paskësh qenë servil i Enver Hoxhës, shërbëtor i Nexhmije Hoxhës etj.

Rastësia ka dashur që personin e përgojuar të mos e kem pasur as edhe fis a farefis, qoftë të afërt a të largët. Por, edhe nëse do ta kisha pasur gjësend, çfarë peshe do të ngrinte ky fakt në debatin e sotëm politik? Që shkrimet e mia të lexoheshin thjesht si shkrime të një biri të Bllokut? Kontradiktore shumë, apo jo, sepse të kisha qenë bir i Bllokut shokët enveristë do të duhej të binin në dashuri më mua, sikurse me ata bij të Bllokut që sot ja ku i kanë: në pushtet. Dhe sa bukur shtiren sikur e kanë harruar kohën kur më ndiqnin me etiketën si bir i “Armikut të Popullit”. Jo të atij të Ibsenit, por të Enverit.

Nëse do të nisesha nga interesa familjarë, me Enverin dhe Nexhmijen do të isha në gjak për vrasje në tentativë të tim eti, Anastas Plasarit, qysh në kohën kur çifti i ri Hoxha-Xhuglini ushtronin veprimtarinë terroriste ende pa e marrë pushtetin. Nuk më ka shkuar për doresh të përmend fakte të tilla, mbasi ato janë bërë publike qysh prej fillimit të botimit të përmbledhjeve dokumentare nga Arkivi Qendror i Shtetit prej viteve ’90 e këndej. Por, meqë përrallëzat u përsëritkan shpesh, atëherë duhen përmendur edhe të vërtetat. Ja këtu vetëm disa prej tyre nga burimet dokumentare të AQSh siç rezultojnë nga vetë botimet e Arkivit:

Enver Hoxha letër Gogo Nushit, më 7 tetor 1943:

“Nastas Plasarin as që e kërkuam të vinte këtu, por ju dhamë urdhër që ay të qërohej aty sans bruit et sans trompettes [fr. pa zhurmë e pa bujë]. Më mos na pyesni […] Të fala Taras”. AQSh, fond 14, dosje 27/ fl. 7

Enver Hoxha letër Nako Spirut dhe Ymer Dishnicës, më 29 shtator 1943:

“Për Anastas Plasarin s’ju kërkuam aspak të vijë këndej, por ta dekoroje vetë atje. Trutharës sime [kjo Truthara është zonjusha Xhuglini] i thamë… […] Të fala shumë Taras”. AQSh, fond 14, dosje 20 / fl. 1.

Ishte angazhuar pra në organizimin e vrasjes të tim eti edhe një vajzë militante 23-vjeçare, që atëherë quhej Nexhmije Xhuglini, e cila në raportin të fejuarit të saj Enver Hoxha, të datës 14 tetor 1943 sqaronte:

“Për të gjitha ato që më porositët, për kontrollin dhe spastrimin e disave, unë ua komunikova shokëve. Siç të ka shkruar Deti [Nako Spiru], ata nuk janë të mendimit që vendosëm atje. Ata s’kanë besim që unë ta kem raportuar drejt çështjen e Anastas Plasarit e të tjerëve. Prandaj hezitojnë se mos bëjnë një veprim të padrejtë. Megjithëse s’më pëlqen të përgjigjem për akuza të vogla, por nuk kam qenë unë që kam vendosur të sjellin Anastas Plasarin atje […] Delegatja”. AQSh, fondi 14, dosje 26/ fl. 1-6.

Në një tjetër letër Gogo Nushit, të tetorit 1943, Enver Hoxha e pranon hapur shqetësimin nga frika e angazhimit të Anastas Plasarit në krijimin e një partie “socialdemokrate” (AQSh, fondi 14, dosje 27). Dhe këto rivalitete “shokët” qysh atëherë kishin filluar t’i zgjidhnin me atentate terroriste. Kur e kanë akuzuar në Plenumin e Beratit për këto urdhra vrasjesh, Enver Hoxha është mbrojtur kinse ato i kishte dhënë “Aliu”, që do të thotë Miladin Popoviçi. Edhe mundet, edhe s’mundet.

Për këtë arsye thashë që me Enver Hoxhën dhe Nexhmije Xhuglinin do të kisha qenë në gjak për vrasje në tentativë. Do të kisha qenë, them, sepse nuk jam. Dhe as që mund të jem. Luftën politike të të majtëve e shqyrton historia. Shqipëria e mendjes sime është – dhe unë shkruaj që të jetë – europiane. Dhe nuk mund të mos e dalloj, në fund të fundit, se për çfarë shërbejnë sot këto orvatje perverse kinse-biografiologjike: për të shmangur interesin publik nga debatet e sotme reale, jetike për Shqipërinë dhe shqiptarët.

Diktatorin dhe diktatoreshën, për gjithë sa kanë bërë më herët e më vonë, nuk i gjykoj për nga historia ime familjare, as për nga një gjysmë e jetës kur kam jetuar me dokumentin biografik si bir i “Armikut të Popullit”, madje as i quaj me ndonjë vlerë këto sot. Diktatorin dhe diktatoreshën i gjykoj për nga çfarë i kanë bërë ata Shqipërisë. Ata mund t’i ishin nënshtruar një gjykimi publik, kombëtar dhe ndërkombëtar, qysh në fillim të viteve’90. Ja që në një gjykim të tillë nuk u vunë. Ndoshta kështu duhej kryer “kalimi”: kështu kalon lavdia e krimit! Mbetet çështje historike përtej gjykimit të një individi.

Ndërkaq ja se ku një nga rrjedhojat e mungesës së një gjykimi të tillë është zelli në vijim i shokëve enveristë për të mos hequr dorë nga atentatet tanimë në stilin bashkëkohor, të dhunës strukturore, me shpresën e rreme se mund ta shuajnë debatin e sotëm politik për gjendjen reale në të cilën është katandisur Shqipëria duke e shmangur debatin “në drejtim të paditur”: të çaprashitjes së përrallëzave. Kështu siç më shmangën sot edhe mua”.

Temat
Art

Të afërta

  • Bujarija dhe Refugjatët: Kosovarët në Mërgim

    Bujaria dhe Refugjatët: Kosovarët në Ekzil (Brill, Maj 2018) është një vepër historie që studion kontekstet politike dhe sociale që refugjatët Kosovarë i ndeshën kur lëshuan atdheun e tyre...
  • Ilir Shaqiri promovon librin “Adem Jashari”

    Shumë këngë ia kushtoi Adem Jasharit. E për komandantin legjendar, Ilir Shaqiri shkroi edhe libër. Të hënën në akademinë letrare të organizuar nga lidhja e shkrimtarëve ky promovoi poemën...
  • Vdes këngëtari Nijazi Bytyqi

    Muzikës shqiptare iu largua nga kjo botë një këngëtar i njohur. Bëhet fjalë për këngëtarin Nijazi Bytyqi, i cili ndërroi jetë në moshën 72 vjeçare, shkruan lajmi. Bytyqi ishte...
  • Shuhet aktori i njohur shqiptar!

    Ka ndërruar jetë në moshën 66-vjeçare si pasojë e një sëmundjeje të rëndë aktori dhe regjisori i njohur shqiptar, Lisenko Malaj. Vitet e fundit ai ka jetuar në Itali....